Skippy dør (Paul Murray)

"Skippy dør" er ein koloss av ei bok. Med sine 718 sider vil det nok koste mange ein god del å ta fatt på den... Den er likevel verdt lesinga, og nokonlunde modne og pittelitt raske lesarar vil kunne få ei stor leseoppleving!

Boka startar, som tittelen lovar, med at hovudpersonen Skippy dør. Vi får så vite kva som leier fram til dødsfallet, og reaksjonane etterpå.

I sin grunntone er det tema som svik, sorg og forfall som pregar boka, men samtidig er den skrive på ein så humoristisk og original måte, at ein som lesar blir reven med vidare. Her er mange tragiske menneskeskjebnar, og det er jamt over dei vaksne som er skuld i ungdomen sine tragediar.

Boka har fleire parallelle historier, som vert vevd saman. Det heile foregår på ein kostskule i Irland, ein skule som kviler på 140 år lange tradisjonar og er driven av ein katolsk presteorden. Vi får vite ein god del om bakgrunnen til mange av lærarane, og vi møter eit persongalleri som spenner ganske vidt. Fungerande rektor ynskjer å framstille skulen som ein mønsterskule, der det er tradisjonane og historia til skulen som er fundamentet. Han viser stadig til suksessrike tidlegare elevar, og held pompøse festtalar. Sanninga om skulen og ungdomane der er midlertid ei heilt anna...

Skippy sjølv, som kanskje er den mest (kanskje den einaste?) sympatiske personen i boka, har vanskelege dagar og vekker raskt empatikjensla hos lesaren. Også den noko stakkarslege læraren Howard, som stadig rotar det til for seg sjølv, kan vekke ein del sympati hos lesaren. Utover det skjer det ganske mykje usympatisk, både frå lærarar og elevar si side. Likevel er ein aldri i tvil om at forfattaren står på elevane si side, og legg skulda på forfallet og dei dårlege handlingane på dei vaksne.

Forfattar skiftar synsvinkel og forteljestil ganske ofte i boka, så som lesar får ein med seg mange detaljar og opplysningar som personane i boka ikkje har. Til saman vever alle desse detaljane eit ganske fargerikt teppe, og ein ser heilskapen.

Eg vil seie at det nettopp er sansen for detaljar som er forfattaren sin store styrke. Boka er så innhaldsrik og godt fortalt, at ein føler ein har vore til stade i gongane på skulen, og gått ved sidan av hovudpersonane!

Lang bok? Ja. Feelgodbok? Både ja og nei. Verdt å lese? Ja!